Dược Vị

  Toa Thuốc

  Diễn Đàn

  Đăng Nhập

  Đăng Ký

<< Đăng Chủ Đề Mới >>

Hoàng Đế Nội Kinh (Tố Vấn) - posted by Chiêu Nhân (Hội Viên) on June , 03 2022

Kính thưa các anh chị, Hoàng Đế Nội kinh, thiên Tố Vấn là pho Y điển hàn lâm của ngành Đông y. Trước nay Nội kinh có nhiều bản dịch khác nhau. Chiêu Nhân đă đọc phần lớn, trong đó khâm phục nhất là bản của tác giả Nguyễn Tử Siêu. Nhưng bản dịch của ông Tử Siêu phần nhiều là dịch thoát ư. Nếu người đọc có kiến thức sâu về Y Dịch, th́ đọc mới được thông, c̣n người mới học phổ thông mà đọc lấy chỉ thấy lời chứ không hiểu ư. V́ thế, trong bản dịch mới ghi là " Tri ḱ yếu dă, nhất ngôn chi trung, bất tri ḱ yếu dă lưu tán vô cùng". Cổ văn như Đạo Đức Kinh, Chu dịch, các bản Y thư kinh điển (Linh Khu, Tố Vấn, Kim Qúi Yếu Lược...) phần nhiều là Hán Việt. Sách có quyển từ hơn mấy ngh́n năm truyền lại, có nhiều khái niệm mà ngày nay chính cách học giả cũng đang tranh luận hầu t́m cách hiểu cho đúng. Nên Chiêu Nhân thiết nghĩ cách tốt nhất là giữ nguyên câu chữ, như bên đạo Công giáo họ giữ câu chữa Thánh kinh, ngơ hầu tránh tam sao thất bổn khi lưu hành. Trong phạm vi bài viết này, Chiêu Nhân mong mỏi được dịch sát ư nhất một số Y thư căn bản, và các sách cổ liên quan. Cũng bởi Y thư không được sai, nên do tŕnh độ có hạn, Chiêu Nhân xin được phép đăng lên đây để hầu anh chị, cô chú. Nếu có người hiểu biết xin được bổ túc và hiệu đính để bản dịch sát nghĩa mà đúng nội dung nhất có thể, hầu mang lại kiến thức cho mọi người. Như vậy chính là phước báo vô tận. Trân trọng!

Replied by Chiêu Nhân (Hội Viên) on 2022-06-03 00:42:32.0

上古天真论篇第一 Thiên thứ nhất: THƯỢNG CỔ THIÊN CHÂN LUẬN KINH VĂN ________________________________________________________________________ 昔在黃帝，生而神靈，弱而能言，幼而徇齊，長而敦敏，成而登天。乃問於天師曰: Tích tại Hoàng Đế, sinh nhi thần linh, nhược nhi năng ngôn, ấu nhi tuẫn tề, trưởng nhi đôn mẫn, thành nhi đăng thiên, năi vấn vu Thiên Sư viết: Tích kể Hoàng Đế: sinh có thần tính, nhỏ đă biết nói, bé đă nhanh nhạy, khi lớn đôn hậu, minh mẫn, thành nhân được lên ngôi trời. Bèn hỏi Thiên sư ( tức Ḱ Bá) rằng: CHÚ GIẢI: Ngày xưa Hoàng Đế trị dân ở g̣ Hiên Viên, tức là thời Tam Hoàng – Ngũ đế, đời sau các vua đều là hậu duệ, xưng là Thiên tử, phần lớn các sách dịch là con trời, thay trời trị dân. Nhưng xét các sách th́ thời Hoàng Đế vị của vua gọi là “thiên”, vua lên ngôi gọi là đăng thiên, nên cách hiểu đúng thiên tử nghiêng về ư nghĩa nhận vua đời sau là con cháu của Hoàng đế vậy. Gọi Ḱ Bá là Thiên sư cũng như thế (đời sau bậc uyên bác, vua tôn làm thầy gọi là Quốc sư). 餘聞上古之人，春秋皆度百歲，而動作不衰；今時之人，年半百而動作皆衰者，時世異耶，人將失之耶. Dư văn thượng cổ chi nhân, xuân thu giai độ bách tuế, nhi động tác bất suy; Kim thời chi nhân, niên bán bách nhi động tác giai suy giả, thời thế dị da? Nhân tướng thất chi da? Trẫm nghe người đời Thượng cổ xuân thu đều thọ trăm tuổi, mà động tác chẳng suy; Người ở đời nay, nửa tuối ấy thời động tác đă suy, là do thời thế khác chăng? Là do lỗi tại người chăng? 岐伯對曰：上古之人，其知道者，法於陰陽，和於術數，食飲有節，起居有常，不妄作勞，故能形與神俱，而儘終其天年，度百歲乃去。今時之人不然也，以酒為漿,以妄為常，醉以入房，以欲竭其精，以耗散其真，不知持滿，不時禦神，務快其心，逆於生樂，起居無節，故半百而衰也。 Ḱ Bá đối viết: Thượng cổ chi nhân, ḱ tri đạo giả, pháp vu âm dương, ḥa vu thuật số, thực ẩm hữu tiết, khởi cư hữu thường, bất vong tác lao, cố năng h́nh dự thần câu, nhi tận chung ḱ thiên niên, độ bách tuế năi khứ. Kim thời chi nhơn bất nhiên dă, dĩ tửu vị tương, dĩ vong vị thường, túy dĩ nhập pḥng, dĩ dục kiệt ḱ tinh, dĩ hao tán ḱ chân, bất tri tŕ măn, bất thời ngự thần, vũ khoái ḱ tâm, nghịch vu sinh lạc, khởi cư vô tiết, cố bán bách nhi suy dă. Ḱ Bá trả lời: Người thời Thượng cổ, biết hợp với Đạo, ḥa theo Âm Dương, thuận cùng thuật số, ăn uống có mực, khởi cư có thường, chẳng để sức hao, thế nên h́nh vẹn thần nguyên, hưởng đến trọn tuổi trời ban, độ trăm tuổi mới thác. Thời nay người ta chẳng như thế, lấy rượu làm nước uống, lấy xằng bậy làm chuyện thường, say xỉn lại nhập pḥng, t́nh dục đến kiệt tinh, khiến chân khí hao tán, chẳng biết chỗ chậm ngưng, không giá ngự thần chí, chỉ cốt thỏa ḷng thích, dưỡng sinh nghịch đạo, khởi cư không chừng, nên nửa tuổi trời (50 năm) đă suy là vậy. 夫上古聖人之教下也，皆語之虛邪賊風，避之有時，恬淡虛無，真氣從之，精神內守，病安從來。是以志閑而少欲，心安而不懼，形勞而不倦，氣從以順，各從其欲，皆得所愿。故美其食，任其服，樂其俗，高下不相慕，其民故曰樸。是以嗜欲不能勞其目，淫邪不能惑其心,愚智賢不肖不懼於物，故合於道。所以能年皆度百歲，而動作不衰者，以其德全不危也。 Phu thượng cổ thánh nhân chi giáo hạ dă, giai ngự chi hư tà tặc phong, tị chi hữu thời, điềm đạm hư vô, chân khí thung chi, tinh thần nội thủ, bệnh yên ṭng lai. Thị dĩ chí nhàn nhi thiểu dục, tâm an nhi bất cụ, h́nh lao nhi bất quyện, khí ṭng dĩ thuận, các thung ḱ dục, giai đắc sở nguyện. Cố mỹ ḱ thực, nhiệm ḱ phục, lạc ḱ tục, cao hạ bất tương mộ, ḱ dân cố viết phác. Thị dĩ thị-dục bất năng lao ḱ mục, dâm tà bất năng hoặc ḱ tâm, ngu trí hiền bất tếu bất cụ ư vật, cố hợp ư Đạo. Sở dĩ năng niên giai độ bách tuế, nhi động tác bất suy dă, dĩ ḱ đức toàn bất nguy dă! Từ thời Thượng cổ bậc thánh nhân đă dạy rằng, hết thảy hư tà tặc phong, nên lúc nào cũng lánh, điềm đạm hư vô, chân khí thong dong, giữ vững tinh thần, bệnh đâu đến được. Thế nên chí nhàn mà ít dục, tâm an mà không sợ, h́nh nhọc mà không mệt, chân khí thuận theo, được ǵ cũng vui, ung dung sở nguyện. Thời ấy ăn thấy ngon, mặc thấy đủ, phong tục vui ḥa, không ganh cao thấp, nên dân đó gọi là phác. Thời ấy thị-dục không làm hao con mắt, dâm tà chẳng mê hoặc cái tâm, kẻ ngu, người trí, người hiền chẳng sợ chẳng lo, nên hợp với Đạo. V́ thế được hưởng độ trăm tuổi, mà động tác không suy, là bởi ĐỨC TOÀN th́ không nguy vậy! .....

Replied by VienChi (Hội Viên) on 2022-06-03 08:07:51.0

Chào Chiêu Nhân, Những người có tâm duy tŕ và quảng bá các y thư cổ của Đông Y cũng như những người thực hành và giúp đỡ những người khác về Đông Y tạo ra rất nhiều công đức. Rất cám ơn bạn.

Replied by Chiêu Nhân (Hội Viên) on 2022-08-21 03:42:09.0

Quote: Originally posted by VienChi Chào Chiêu Nhân, Những người có tâm duy tŕ và quảng bá các y thư cổ của Đông Y cũng như những người thực hành và giúp đỡ những người khác về Đông Y tạo ra rất nhiều công đức. Rất cám ơn bạn. Xin cảm ơn bạn, v́ hiện công việc cũng khá nhiều nên tranh thủ được thời gian th́ mới dịch thêm. Mong được bạn và các anh chị ủng hộ.

Replied by Chiêu Nhân (Hội Viên) on 2022-08-21 03:43:43.0

帝曰：人年老而無子者，材力尽耶，将天數然也。岐伯曰：女子七歲。腎氣盛，齒更發長；二七而天癸至，任脉通，太冲脉盛，月事以时下，故有子；三七，腎氣平均，故真牙生而長极；四七，筋骨坚，發長极，身体盛壮；五七，阳明脉衰，面始焦，發始堕；六七，三阳脉衰于上，面皆焦，發始白；七七，任脉虚，太冲脉衰少，天癸竭，地道不通，故形坏而無子也。 Đế viết: nhân niên lăo nhi vô tử giả, tài lực tận gia, tướng thiên số nhiên dă. Ḱ Bá viết: nữ tử thất tuế, Thận khí thành. Xỉ cánh phát trưởng. Nhị thất nhi thiên quư chí, Nhâm mạch thông, Thái Xung mạch thịnh, nguyệt sự dĩ thời hạ, cố hữu tử; tam thất, Thận khí b́nh quân, cố chân nha sinh nhi trưởng cực; tứ thất, cân cốt kiên, phát trưởng cực, thân thể thành tráng; ngũ thất, Dương Minh mạch suy, diện thủy tiêu, phát thủy đọa; lục thất, tam Dương mạch suy vu thượng, diện giai đọa, phát thủy bạch; thất thất, Nhâm mạch hư, Thái Xung mạch suy thiểu, thiên quư kiệt, địa đạo bất thông, cố h́nh hoại nhi vô tử dă. Hoàng Đế nói: “Người già không có con được, tinh lực tận chăng, số trời định vậy chăng?” Ḱ Bá đáp: “Con gái bảy tuổi, Thận khí thành. Thay răng phát triển. Hai lần bảy thiên quư đến, Nhâm mạch thông, Thái Xung mạch thịnh, kinh nguyệt lúc ấy xuống, có con được; ba bảy hăm mốt, Thận kí b́nh ổn, nên chân nha mọc lên hết mức; bốn bảy hăm tám, gân cốt khỏe, phát triển cực, thân thể thành tráng; năm bảy ba lăm, Dương Minh mạch suy, mặt chớm khô, tóc chớm bạc; sáu bảy bốn hai, ba mạch Dương suy yếu ở trên, mặt theo đó mà khô, tóc phát trắng; bảy bảy bốn chín, Nhâm mạch hư, Thái Xung mạch suy yếu, thiên quư hết, địa đạo không thông, nên h́nh hài hư hoại mà không có con. 丈夫八歲，腎氣實，發長齒更；二八，腎氣盛，天癸至，精氣溢写，阴阳和，故能有子；三八，腎氣平均，筋骨强劲，故真牙生而長极；四八，筋骨隆盛，肌肉满壮；五八，腎氣衰，發堕齒槁；六八，阳氣衰竭于上，面焦，發鬓颁白；七八，肝氣衰，筋不能动，天癸竭，精少，腎藏衰，形体皆极；八八，则齒發去。腎者主水，受五藏六府之精而藏之，故五藏盛，乃能寫。今五藏皆衰，筋骨解堕，天癸尽矣。故發鬓白，身体重，行步不正，而無子耳。 Trượng phu bát tuế, Thận khí chí, phát trưởng xỉ cánh; nhị bát, Thận khí thành, thiên quư chí, tinh khí dật tả, âm dương ḥa, cố năng hữu tử; tam bát, Thận khí b́nh quân, cân cốt cường ḱnh, cố chân nha sinh nhi trưởng cực; tứ bát, cân cốt long thịnh, cơ nhục măn tráng; ngũ bát, Thận khí suy, phát đọa xỉ cao; lục bát, dương khí suy kiệt vu thượng, diện tiêu, phát mấn ban bạch; thất bát, Can khí suy, cân bất năng động, thiên quư kiệt, tinh thiểu, Thận tạng suy, h́nh thể giai cập; bát bát, tắc xỉ phát khứ. Thận giả chủ Thủy, thụ ngũ tạng – lục phủ chi tinh nhi tàng chi, cố ngũ tạng thịnh, năi năng tả. Kim ngũ tạng giai suy, cân cốt giải đọa, thiên quư tận hĩ, cố phát mấn bạch, thân thể trọng, hành bộ bất chính, nhi vô tử nhĩ. Kẻ trượng phu tám tuổi, Thận khí đến, thay răng phát triển; hai lần tám, Thận khí thành, thiên quư đến, tinh khí dư dật, âm dương điều ḥa, nên có con được. Ba lần tám, Thận khí b́nh ổn, gân cốt cường tráng, nên răng khôn mọc lên hết mức. Bốn lần tám, gân cốt giàu mạnh, cơ thịt sung măn. Năm lần tám, Thận khí suy, răng lung lay, sáu lần tám, dương khí suy kiệt ở trên, mặt khô, tóc lốm đốm trắng; Thận chủ về thủy, chứa nhận lấy tinh khí ngũ tạng lục phủ, nếu ngũ tạng thịnh, mới phát được. Nay ngũ tạng suy, gân cốt đă hư, thiên quư đă tận, nên tóc phát trắng, thân thể nặng nhọc, đi đứng không ngay, mà không có con.

Replied by Chiêu Nhân (Hội Viên) on 2023-09-18 02:58:51.0

帝曰：有其年已老而有子者何也。岐伯曰：此其天壽過度，氣脈常通，而腎氣有余也。此雖有子，男不過儘八八，女不過儘七七，而天地之精氣皆竭矣。 Đế viết: hữu ḱ niên kỉ lăo nhi hữu tử giả hà dă? Ḱ Bá viết: thử ḱ thiên thọ quá độ, khí mạch thường thông, nhi Thận khí hữu dư giả. Thử tuy hữu tử, nam bất quá tận bát bát, nữ bất quá tận thất thất, nhi thiên địa chi tinh khí giai kiệt hĩ. Hoàng Đế hỏi: Người già c̣n có thể có con chăng, ḱ hạn thế nào? Ḱ Bá đáp: bởi người ấy tuổi thọ quá độ, khí mạch thường thông, Thận khí có dư. Nhưng dù có thể có con, th́ nam bất quá 8 lần 8, nữ bất quá 7 lần 7 là hết, thời cái khí bẩm thụ từ trời đất cũng cạn vậy.