Trang Chính

  Dược Vị

  Toa Thuốc

  Diễn Đàn

  Đăng Nhập

  Đăng Ký

Diễn đàn >> Kiến Thức Phổ Thông >> MỤN NHỌT và ĐIỀU TRỊ

<< Đăng Chủ Đề Mới >>
MỤN NHỌT và ĐIỀU TRỊ - posted by LUONGYVIET (Hội Viên)
on June , 26 2016
. Điều trị các loại mụn nhọt chủ yếu dùng các vị thuốc thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết hóa đờm hoặc ôn thông khí huyết.

. Mục đích là để tiêu viêm, tán kết, bài nùng.

. Thường dùng 3 loại sau:

+ Tiêu: dùng khi mụn nhọt chưa có mủ, làm cho nó tiêu đi 1 cách vô h́nh.

+ Thác: dùng khi ung nhọt đă nung mủ và khi mới vỡ.

+ Bổ: dùng vào thời kỳ sau khi nhọt đă vỡ, lúc đó mủ đă ra, độc khí đă tiết, khí huyết đă hư, phải nên bổ để giúp cho chính khí hồi phục.

* Các Phương Pháp Điều Trị MỤN NHỌT

Bảng I

Loại: Bài Nùng Thác Độc - Bổ Ích Điều Lư - Công Lư Tiết Nhiệt - Giải Biểu Tán Tà

Chỉ Định:
Dùng khi khi ung nhọt đă mọc,khi sắp làm mủ hoặc đă làm mủ mà chưa chín mùi, nên thác độc cho độc theo mủ ra ngoài.

Dùng sau khi mụn nhọt đă vỡ, mủ đă ra hết, thịt thối đă rụng hết, lúc đó khí huyết trong cơ thể cũng hư, nếu không bồi bổ khí huyết th́ miệng vết thương sẽ lâu lành.

Khi ung nhọt có biểu hiện của lư chứng như phát sốt, khát, phiền táo, táo bón, mạch Trầm Thực hữu lực.

Dùng khi ung nhọt mới bắt đầu, có dấu hiệu biểu chứng: sợ lạnh, phát sốt, đầu đau, mạch Phù.

Phương Dược

. Thác Lư Thấu Nùng Thang [11]

. Thác Lư Tiêu Độc Tán [12]

Bát Trân Thang [1]

. Lương Cách Tán [6]

. Nội Sơ Hoàng Liên Thang [9]

. Kinh Pḥng Bại Độc Tán [5]

+ Nhiệt nhiều:

Ngưu Bàng Giải Cơ Thang [7]

+ Phong Hàn:

Bảo An Vạn Linh Đơn [1]

* Bảng II

Loại: Ôn Kinh Thông Lạc - Sơ Can Giải Uất - Sơ Phong Giải Nhiệt - Thanh Nhiệt Tiêu Độc - Thanh Tâm Giải Độc

Chỉ Định:
Dùng khi ung nhọt thuộc loại hư hàn: mụn nhọt không nóng đỏ, không đau nhiều, áp xe lạnh, mạch Tŕ Tế.

Mụn nhọt do lo nghĩ, uất giận, t́nh chí không thoải mái: vú sưng, tràng nhạc (loa lịch), thạch thư...

Khi phong nhiệt uất kết ở ngoài da: lở ngứa, nốt sởi, ft nóng phát rét...

Khi ung nhọt có chứng trạng cục bộ sưng, nóng đỏ, đau. ..thuộc về Dương chứng.

Ung nhọt mà nhiệt độc nung đốt dữ dội, độc khí hăm vào Tâm bào: sốt cao, mê sảng, co giật, quyết nghịch...

Phương Dược

Dương Ḥa Thang [3]

Thư Can Hội Kiên Thang [13]

. Đương quy Ẩm Tử [4]

. Tiêu Phong Tán [15]

.Tiên Phương Hoạt Mệnh Ẩm [14]

+ Nhiệt nặng quá:

Tê Giác Địa Hoàng Thang [10]

. Ngưu Hoàng Thanh Tâm Hoàn [8]

. Tử Tuyết Đơn [16]

+ Ghi Chú:

[1] Bảo An Vạn Linh Đơn (Ngoại Khoa Chính Tông): Cam thảo, Đương quy , Hà thủ ô, Khương hoạt, Kinh giới, Ma hoàng đều 40g, Hùng hoàng 24g, Mao truật 320g, Tế tân, Thạch hộc, Thảo ô, Thiên ma, Xuyên khung, Xuyên ô đều 40g. Tán bột làm hoàn.

[2] Bát Trân Thang (Ḥa Tễ Cục Phương): Bạch thược 8g, Bạch truật 8g, Cam thảo 4g, Đương quy 8g, Nhân sâm 12g, Phục linh 8g, Thục địa 16g, Xuyên khung 4g.

[3] Dương Ḥa Thang (Ngoại Khoa Chứng Trị Toàn Sinh Tập): Bạch giới tử 40g, Cam thảo 4g, Can khương 1,2g, Lộc giác giao 12g, Ma hoàng 2g, Nhục quế 4g, Thục địa 40g.

[4] Đương Quy Ẩm Tử (Lệ Dương Cơ Yếu): Bạch tật lê 6g, Bạch thược 6g, Cam thảo 4g, Hà thủ ô 4g, Hoàng kỳ 4g, Kinh giới 6g, Pḥng phong 6g, Sinh địa 6g, Xuyên khung 6g.

[5] Kinh Pḥng Bại Độc Tán (Nhiếp Sinh Chúng Diệu Phương): Cam thảo 4g, Cát cánh 8g, Chỉ xác 8g, Độc hoạt 12g, Khương hoạt 16g, Kinh giới 12g, Pḥng phong 8g, Phục linh 12g, Sài hồ 12g, Tiền hồ 8g, Xuyên khung 8g.

[6] Lương Cách Tán (Ḥa Tễ Cục Phương): Chi tử 4g, Đại hoàng 4g, Hắc sâm 6g, Hoàng cầm 4g, Mang tiêu 4g, Sung úy tử 4g, Tri mẫu 4g, Xa tiền tử 4g.

[7] Ngưu Bàng Giải Cơ Thang (Dương Khoa Tâm Đắc Tập): Bạc hà 6g, Đơn b́ 8g, Hạ khô thảo 8g, Huyền sâm 8g, Kinh giới 12g, Liên kiều 8g, Ngưu bàng tử 8g, Sơn chi 6g, Thạch hộc 6g.

[8] Ngưu Hoàng Thanh Tâm Hoàn (Đậu Chẩn Thế Y Tâm Pháp): Chi tử 80g, Chu sa 6g, Hoàng cầm 8g, Hoàng liên 20g, Ngưu hoàng 2g, Uất kim 8g.

[9] Nội Sơ Hoàng Liên Thang (Ngoại Khoa Chính Tông): Bạc hà 4g, Cam thảo 2g, Cát cánh 4g, Đại hoàng 8g, Đương quy 4g, Hoàng cầm 4g, Hoàng liên 4g, Liên kiều 4g, Mộc hương 4g, Sơn chi nhân 4g, Tân lang 4g, Thược dược 4g.

[10] Tê Giác Địa Hoàng Thang (Thiên Kim Phương): Đơn b́ 10g, Địa hoàng 30g, Tê giác tiêm 4g, Thược dược 12g.

[11] Thác Lư Thấu Nùng Thang (Y Tông Kim Giám): Bạch chỉ 4g, Bạch truật 4g, Cam thảo 1,6g, Đương quy 6g, Hoàng kỳ 10g, Nhân sâm 4g, Tạo giác thích 4,8g, Thanh b́ 1,6g, Thăng ma 1,6g, Xuyên sơn giáp 4g.

[12] Thác Lư Tiêu Độc Tán (Ngoại Khoa Chính Tông): Bạch thược, Bạch truật, Đương quy , Hoàng kỳ, Kim ngân hoa, Nhân sâm, Phục linh, Xuyên khung đều 4g.

[13] Thư Can Hội Kiên Thang (Y Tông Kim Giám): Bạch thược 4g, Cam thảo 2g, Cương tằm 8g, Đương quy 4g, Hạ khô thảo 8g, Hồng hoa 2g, Hương phụ tử 6g, Khương hoàng 2g, Sài hồ 4g, Thạch quyết minh 6g, Trần b́ 4g, Xuyên khung 4g, Xuyên sơn giáp 4g.

[14] Tiên Phương Hoạt Mệnh Ẩm (Chứng Trị Chuẩn Thằng): Bạch chỉ 4g, Bối mẫu 4g, Cam thảo 4g, Đương quy 4g, Kim ngân hoa 12g, Một dược 4g, Nhũ hương 4g, Pḥng phong 2,8g, Tạo giác thích 2g, Thiên hoa phấn 4g, Trần b́ 4g, Xuyên sơn giáp 12g.

[15] Tiêu Phong Tán (Y Tông Kim Giám): Cam thảo 2g, Đương quy 4g, Hồ ma nhân 4g, Khổ sâm 4g, Kinh giới 4g, Mộc thông 2g, Ngưu bàng tử 4g, Pḥng phong 4g, Thạch cao 4g, Thuyền thoái 4g, Thương truật 4g, Tri mẫu 4g.

[16] Tử Tuyết Đơn (Ḥa Tễ Cục Phương): Hàn băng thạch 640g, Hoạt thạch 640g, Thạch cao 640g, Từ thạch 1280g. Thêm Chích thảo 320g, Đinh hương 40g, Huyền sâm 640g, Linh dương giác 200g, Tê giác 200g, Thanh mộc hương 200g, Thăng ma 640g, Trầm hương 20g. Thêm Phác tiêu 1280g, Tiêu thạch 1280g. Sau cùng thêm Chu sa 120g, Xạ hương 48g.

Cách chung

Phế Ung

Trường Ung

Ung nhọt

Thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, hóa đờm , ôn thông khí huyết.

Dùng bài Tiên Phương Hoạt Mệnh Ẩm [6]

Ngân Vi Hợp Tễ [4]

+ Đại Hoàng Mẫu Đơn Thang [2]

+ Lan Vĩ Hóa Ứ Thang (3)

* Âm chứng:

Dương Ḥa Thang [1].

* Dương chứng:

Tiêu Ung Thang [7]

* Nhọt độc chưa vỡ mà trong đă lên mủ: Thấu Nùng Tán [5]

* Nhọt độc đă vỡ, lở loét, hoại tử: Tứ Diệu Dũng An Thang [8]

Châm Cứu:

Sơ tiết Đốc mạch, Thanh trừ huyết nhiệt.

Phế du (Bq 13), Đại chùy (Đc 14), Khổng tối (P 6),

Túc tam lư (Vi 36), Kết hạch huyệt (Nk.),

Lan vĩ huyệt (Nk.),

Thượng cự hư (Vi 37), Túc tam lư (Vi 36), Hợp cốc (Đtr 4), Nội đ́nh (Vi 44), Khúc tŕ (Đtr 11), Thiên xu (Vi 22).

Châm ra máu:

Thân trụ (Đc.12), Linh đài (Đc.10), Hợp cốc (Đtr 4), Ủy trung (Bq 40).

+ Ghi Chú:

[1] Dương Ḥa Thang (Ngoại Khoa Chứng Trị Toàn Sinh Tập): Bạch giới tử 40g, Cam thảo 4g, Can khương 1,2g, Lộc giác giao 12g, Ma hoàng 2g, Nhục quế 4g, Thục địa 40g.

[2] Đại Hoàng Mẫu Đơn Thang (Kim Quỹ Yếu Lược): Đại hoàng 160g, Đào nhân 50 hột, Đông qua nhân 75g, Mang tiêu 30g, Mẫu đơn 40g.

[3] Lan Vĩ Hóa Ứ Thang (Nam Khai Y Viện Nghiệm Phương): Diên hồ sách 1g, Đại hoàng 12g, Đơn b́ 12g, Đào nhân 12g, Mộc hương 12g, Ngân hoa 20g, Xuyên luyện tử 20g.

[4] Ngân Vi Hợp Tễ (Bệnh Viện Thử Quang Thượng Hải): Cát cánh 12g, Đào nhân 12g, Đông qua tử 12g, Hạnh nhân 16g, Hồng tất 4g, Liên kiều 30g, Lô căn 34cm, Ngân hoa 20g, Ngư tinh thảo 60g.

[5] Thấu Nùng Tán (Ngoại Khoa Chính Tông): Đương quy 12g, Hoàng kỳ 20g, Tạo giác thích 16g, Xuyên khung 8g, Xuyên sơn giáp 8g.

[6] Tiên Phương Hoạt Mệnh Ẩm (Chứng Trị Chuẩn Thằng): Bạch chỉ 4g, Bối mẫu 4g, Cam thảo 4g, Đương quy 4g, Kim ngân hoa 12g, Một dược 4g, Nhũ hương 4g, Pḥng phong 2,8g, Tạo giác thích 2g, Thiên hoa phấn 4g, Trần b́ 4g, Xuyên sơn giáp 12g.

[7] Tiêu Ung Thang (Thạch Thất Bí Lục): Bồ công anh 18g, Cam thảo 10g, Đương quy 16g, Kim ngân hoa 22g, Kinh giới 3,2g, Liên kiều 3,2g.

[8] Tứ Diệu Dũng An Thang (Nghiệm Phương Tân Biên): Cam thảo 40g, Đương quy 80g, Huyền sâm 120g, Kim ngân hoa 120g.

Nguồn: tuetinhlienhoa.com.vn
 
Replied by PhoHVB (Hội Viên)
on 2016-06-27 00:13:49.0
Quote:
Originally posted by LUONGYVIET
...
+ Tiêu: dùng khi mụn nhọt chưa có mủ, làm cho nó tiêu đi 1 cách vô h́nh.

+ Thác: dùng khi ung nhọt đă nung mủ và khi mới vỡ.

+ Bổ: dùng vào thời kỳ sau khi nhọt đă vỡ, lúc đó mủ đă ra, độc khí đă tiết, khí huyết đă hư, phải nên bổ để giúp cho chính khí hồi phục.
...
Cám ơn LUONGYVIET đă đăng bài. Tôi xin bổ sung thêm về ư nghĩa của từ "tiêu" và "thác".
- Tiêu: là tiêu tán, trừ đi tức là dùng các phương thuốc thanh nhiệt, giải độc.
- Thác: là nâng lên, kéo ra tức là nặn mủ ra
 
Reply with a quote


<< Trả Lời >>

Nội Quy | Góp Ý | © 2009 - 2022 yhoccotruyen.org