|
Diễn đàn >> Dược Học >> Bán Hạ (Ban xia - 半夏)
<< Đăng Chủ Đề Mới >>
Bán Hạ (Ban xia - 半夏) - posted by PhoHVB (Hội Viên) on July , 14 2017 | Cây Bán hạ (bắc) | Củ Bán hạ | Sinh Bán hạ | Bán hạ chế |
Vị thuốc: Bán Hạ
Tên Latin: Rhizoma Pinelliae
Tên Pinyin: Banxia
Tên tiếng Hoa: 半夏
Xuất xứ: Thần Nông Bản Thảo Kinh
Tính vị: Vị cay, tính ôn
Quy kinh: Vào kinh tỳ, vị, phế
Thu hái và chế biến: vào cuối mùa hạ, đào củ lên, rửa sạch đất rồi đem ngâm vào nước nóng. Thay nước nhiều lần cho đến khi củ hết nhớt là được. Vớt củ Bán hạ ra, xắt lát mỏng, tẩm với nước gừng tươi rồi xấy khô. Theo Bản Thảo Cương Mục thì Bán hạ sau khi ngâm cho hết nhớt, xắt mỏng, ngâm với giấm và Bạch giới tử giã nhỏ 1 đêm, sau đó đem ra phơi hoặc xấy khô.
Sinh Bán hạ dùng sẽ bị ngứa cổ, gây nôn. Bán hạ chế hạ nghịch khí, chống nôn, chỉ khái. Nếu thang thuốc có Bán hạ mà uống vào bị ngứa cổ thì đó là Sinh Bán hạ, lần sắc tới chỉ cần thêm vào 2 lát gừng đập giập thì sẽ không bị ngứa cổ nữa.
Nuôi trồng: Bán hạ rất dễ trồng, mọc hoang ở khắp nơi. Trồng ở chỗ đất có nhiều độ ẩm, có bóng mát nhẹ, tránh những chỗ đất khô và nắng gắt. Cây tự sống và sinh sản thêm, không cần chăm sóc gì đặc biệt. Bán hạ chịu lạnh rất tốt, vào mùa đông tuyết lạnh thì cây rụi đi, nhưng củ vẫn sống, sang mùa đầu mùa hạ năm tới thì cây lại nẩy mầm và mọc lại. Ở xứ nóng thì cây xanh tốt quanh năm. Bán hạ trưởng thành và ra hoa vào khoảng giữa mùa hạ nên có tên là Bán hạ.
Liều Dùng: 5 - 10g
Dược năng:
- Trị đàm và các chứng ho có đàm. Khi tỳ hư thì thấp hóa thành đàm và kết lại ở phế. Vị cay, ôn, và táo của Bán hạ chế giúp táo thấp ở tỳ, trừ được đàm ở tỳ và phế. Ho có đàm trắng dùng Bán hạ chế với Trần bì như trong bài Nhị Trần Thang. Ho có đàm vàng đặc dùng Bán hạ chế với Hoàng cầm, Qua lâu.
- Nôn do vị khí nghịch hoặc thai nghén dùng Bán hạ với Sơn dược
- Phổi có đốm do đàm hỏa kết lại (Tây y chụp quang tuyến hay cho là bị lao phổi), dùng Bán hạ chế với Hoàng liên, Qua lâu sẽ làm tiêu đàm, trong phổi.
- Bướu đàm, bướu ở nhũ hoa dùng Bán hạ chế tán bột, trộn với lòng trắng trứng đắp lên sẽ làm tan bướu. | | |
<< Trả Lời >>
|